Piriton, juga dikenali sebagai chlorpheniramine maleate, merupakan ubat antihistamin yang digunakan secara meluas untuk merawat pelbagai keadaan alergi.
Artikel ini akan menjelaskan kegunaan, cara ia berfungsi, dos, kesan sampingan, dan lain-lain aspek berkaitan penggunaan Piriton.
Kegunaan Piriton
Piriton digunakan untuk melegakan simptom yang berkaitan dengan alahan, seperti:
- Hidung berair atau tersumbat
- Mata gatal dan berair
- Ruam kulit atau gatal-gatal
- Reaksi alergi kepada gigitan serangga
- Demam hay (hay fever)
- Alergi makanan atau ubat
Selain itu, ia juga boleh digunakan untuk melegakan simptom selesema ringan kerana sifat sedatifnya yang membantu mengurangkan ketidakselesaan.
Cara Ubat Berfungsi
Untuk memahami bagaimana Piriton berfungsi, bayangkan ini:
Sistem imun kita seperti seorang pengawal yang sentiasa berjaga-jaga. Kadangkala, pengawal ini mengeluarkan “penggera palsu” apabila dia tersalah anggap bahan yang tidak berbahaya, seperti debunga, sebagai ancaman.
Penggera ini ialah histamin, iaitu bahan kimia yang mencetuskan simptom alergi seperti gatal-gatal, bengkak, dan keradangan.
Piriton bertindak seperti “butang tutup” pada penggera ini. Ia menyekat kesan histamin dengan menghalangnya daripada melekat pada reseptor tertentu dalam badan. Hasilnya, simptom alergi menjadi reda, dan anda boleh berasa lebih selesa.
Dos yang Disyorkan
Dos Piriton bergantung pada umur dan keadaan pesakit. Berikut adalah panduan am:
Dewasa dan Kanak-kanak Berumur 12 Tahun ke Atas
- 1 tablet (4mg) setiap 4 hingga 6 jam, maksimum 24mg sehari.
Kanak-kanak Berumur 6 hingga 12 Tahun
- ½ tablet (2mg) setiap 4 hingga 6 jam, maksimum 12mg sehari.
Kanak-kanak Berumur 2 hingga 6 Tahun
- Dos lebih rendah biasanya disyorkan, dan sebaiknya dirujuk kepada doktor.
Penting untuk tidak melebihi dos yang ditetapkan kerana risiko kesan sampingan boleh meningkat.
Kesan Sampingan
Seperti mana-mana ubat lain, Piriton juga boleh menyebabkan kesan sampingan, antaranya:
- Mengantuk: Ini merupakan kesan sampingan paling biasa. Oleh itu, elakkan memandu atau menggunakan mesin berat selepas mengambil ubat ini.
- Mulut kering: Anda boleh melegakannya dengan minum air lebih kerap.
- Pening atau lesu: Cuba duduk atau baring sehingga rasa pening reda.
- Loya atau muntah: Pastikan anda mengambil ubat selepas makan untuk mengurangkan risiko ini.
Jika anda mengalami kesan sampingan yang serius seperti kesukaran bernafas, bengkak pada muka, atau ruam yang teruk, hentikan penggunaan dan segera dapatkan rawatan perubatan.
Adakah Piriton Selamat Digunakan Semasa Hamil?
Keselamatan penggunaan Piriton semasa hamil masih belum sepenuhnya jelas. Walaupun ia biasanya dianggap selamat, wanita hamil perlu berbincang dengan doktor sebelum mengambilnya.
Penggunaan ubat ini hanya disyorkan jika manfaatnya melebihi risiko kepada bayi.
Adakah Piriton Selamat untuk Ibu Menyusu?
Piriton boleh masuk ke dalam susu ibu dalam jumlah kecil. Oleh kerana ia boleh menyebabkan mengantuk pada bayi, penggunaannya perlu dipertimbangkan dengan berhati-hati.
Dapatkan nasihat daripada doktor sebelum menggunakan Piriton semasa menyusukan bayi.
Kontraindikasi
Piriton tidak sesuai digunakan dalam situasi tertentu, seperti:
- Individu dengan alahan terhadap chlorpheniramine.
- Pesakit dengan glaukoma atau tekanan mata tinggi.
- Mereka yang mempunyai masalah pengekalan air kencing (contohnya, akibat pembesaran prostat).
- Individu yang mengambil ubat antidepresan jenis MAOI dalam tempoh 14 hari terakhir.
Interaksi Ubat
Piriton boleh berinteraksi dengan beberapa jenis ubat lain, termasuk:
- Ubat penenang seperti diazepam atau lorazepam, yang boleh meningkatkan kesan mengantuk.
- Antidepresan jenis MAOI, yang boleh menyebabkan peningkatan tekanan darah.
- Ubat untuk sawan seperti phenytoin, kerana ia boleh mengurangkan keberkesanan ubat tersebut.
Jika anda sedang mengambil mana-mana ubat ini, maklumkan kepada doktor atau ahli farmasi sebelum menggunakan Piriton.
Piriton ialah ubat yang berkesan untuk mengawal simptom alergi, tetapi penggunaannya haruslah berhati-hati, terutama bagi wanita hamil atau menyusukan bayi.
Jangan lupa berbincang dengan doktor jika anda tidak pasti tentang dos atau jika anda mempunyai sebarang masalah kesihatan lain.
Rujukan
- “Antihistamines and Allergies: A Comprehensive Guide,” WebMD, 2023.
- “Chlorpheniramine: Uses, Dosage, and Side Effects,” Healthline, 2023.
- “Management of Allergic Reactions with Antihistamines,” British Journal of Medicine, 2022.