Hidung Bengkak: Punca, Simptom & Rawatan

Apakah punca kepada masalah hidung bengkak? Artikel ini akan membincangkan punca, simptom dan rawatan kepada masalah.

Pengenalan

Bengkak hidung, sama ada pada bahagian dalaman atau luaran, boleh mengganggu bentuk rupa kita dan kadangkala menyakitkan.

Bengkak di dalam hidung boleh disebabkan oleh iritasi daripada objek yang menyekat saluran pernafasan hidung, keradangan akibat alahan, atau polip hidung. Bengkak di luar hidung juga boleh disebabkan oleh tindak balas alahan atau trauma akibat kecederaan.

Punca 

Walaupun simptom yang dirasai berbeza, kedua-dua punca luaran dan dalaman bengkak hidung agak sama. Selalunya, bengkak di luar hidung berpunca daripada persekitaran.

Punca persekitaran

Penyebab bengkak hidung luaran sebahagian besarnya adalah persekitaran seperti:

• Trauma: Apa-apa sahaja yang menyebabkan kecederaan langsung pada hidung – tumbukan di muka, kemalangan kereta, kejatuhan traumatik – boleh mengakibatkan pembengkakan luar hidung, terutamanya jika tulang hidung retak. Punca-punca ini juga mungkin dikaitkan dengan kecacatan yang boleh dilihat dan pendarahan bergantung kepada keterukan trauma.
• Serangga: Gigitan daripada mana-mana serangga — nyamuk, labah-labah, kutu, dsb. — boleh menyebabkan hidung membengkak dan juga menjadi gatal dan menyakitkan.

Punca hidung bengkak dalaman

Punca-punca pembengkakan hidung dalaman boleh dibahagikan kepada yang berikut.

• Obstruktif/struktur: Kadang-kadang hidung boleh dipenuhi dengan ketumbuhan lembut, tidak menyakitkan, yang dikenali sebagai polip hidung. Mekanisme pertumbuhan polip ini pada masa ini tidak diketahui, tetapi ia boleh menyebabkan pembengkakan rongga hidung dalaman dan membawa kepada penyumbatan dan kesesakan yang memburukkan gejala hidung bengkak. Keabnormalan struktur seperti septum yang menyimpang atau saluran hidung yang sempit juga boleh menyebabkan bengkak dan gejala yang berkaitan.
• Keradangan: Sebarang keadaan yang menyebabkan badan anda meningkatkan tindak balas imun semula jadi terhadap kerengsaan dan kecederaan – jangkitan, alahan, penyakit autoimun – boleh menyebabkan kebengkakkan dalaman hidung. Bengkak adalah salah satu tanda utama keradangan dan sering berlaku seiring dengan punca keradangan.

Tumor hidung atau sinus

Tumor dalam hidung atau salah satu sinus berlaku disebabkan oleh pertumbuhan sel yang tidak normal di bahagian dalam hidung dan sinus. Tumor ini jarang berlaku dan boleh menyebabkan gejala seperti kesesakan atau penyumbatan, hidung berdarah dan kadangkala sakit muka atau bengkak.

Anda harus melawat doktor anda untuk membincangkan simptom anda dan untuk mendapatkan ujian lanjut. Rujukan kepada pakar bedah ENT juga mungkin diperlukan.

Hidung patah

Patah hidung adalah kejadian biasa. Daya yang diperlukan untuk memecahkan tulang hidung adalah kurang daripada mana-mana tulang muka yang lain kerana ketebalan dan kedudukannya. Bagi kanak-kanak, rawatan dan diagnosis adalah berbeza kerana tulang mungkin tidak terbentuk sepenuhnya.

Anda harus pergi ke penjagaan segera atau bilik kecemasan dengan segera dengan kereta, di mana diagnosis boleh disahkan. Rawatan melibatkan menstabilkan hidung dan merujuk kepada pakar bedah Telinga/Hidung/Tekak atau pakar bedah plastik untuk pengurusan lanjut.

Ujian Pengesahan

Doktor anda mungkin menggunakan pelbagai kaedah untuk mendiagnosis punca hidung bengkak. Sebagai contoh, mereka mungkin:

• Tanya tentang gejala anda dan bila ia bermula
• Sentuh perlahan-lahan batang hidung anda untuk merasakan penjajaran atau pergerakan yang tidak teratur
• Periksa bahagian dalam hidung anda untuk mencari halangan atau kerosakan kimia
• Gunakan imbasan X-ray atau CT untuk menilai struktur dalaman hidung anda

Rawatan

Ia mungkin sukar untuk mencegah punca pembengkakan hidung luaran. Walau bagaimanapun, jika gejala anda disebabkan oleh sebab trauma, segera buat temu janji dengan doktor anda untuk menilai sebarang kecederaan serius.

Rawatan di rumah

Letakkan pek ais di atas hidung anda setiap 15 minit untuk meminimumkan ketidakselesaan selanjutnya dan mengelakkan pengumpulan cecair berterusan dalam tisu anda.

Pencegahan

Terdapat banyak perubahan gaya hidup dan langkah yang boleh anda ambil untuk mencegah gejala pembengkakan hidung.

• Hadkan pendedahan yang menyebabkan jangkitan pernafasan atas: Jangkitan pernafasan atas adalah berjangkit dan biasanya disebarkan dari orang ke orang. Hadkan hubungan dengan orang yang mengalami simptom selsema, kerap basuh tangan dan gunakan amalan kebersihan yang baik yang lain.
• Elakkan bahan pencemar: Asap rokok dan bahan pencemar lain boleh merengsakan dan menyebabkan keradangan saluran hidung. Ambil langkah untuk mengehadkan sentuhan anda dengan bahan pencemar sedemikian untuk mengelakkan gejala hidung bengkak.
• Elakkan bahan alahan dan keadaan yang menyebabkan keradangan: Mengekalkan simptom alahan bermusim dan keadaan keradangan lain di bawah kawalan akan membantu memastikan hidung anda dilindungi daripada kebengkakkan hidung.

Jika kaedah pencegahan ini tidak memperbaiki gejala hidung bengkak anda, buat temu janji dengan doktor anda. Bengkak hidung boleh menjadi tidak selesa dan melemahkan jika tidak dirawat dengan betul.

Jika kaedah konservatif tidak berkesan, doktor anda mungkin mencadangkan perkara berikut.

• Pengairan: Semburan atau larutan hidung boleh membilas perengsa dari saluran hidung, mengurangkan penyumbatan dan menggalakkan saliran.
• Anti-radang: Ubat-ubatan yang mencegah dan merawat keradangan seperti kortikosteroid yang disedut sering digunakan untuk memerangi banyak punca pembengkakan hidung dalaman.
• Dekongestan: Ubat-ubatan yang mengurangkan kesesakan dan sensasi hidung tersumbat boleh membantu melegakan bengkak dan gejala yang berkaitan dengannya.
• Penghilang rasa sakit: Bengkak dan sakit sering berjalan seiring. Doktor anda mungkin menetapkan ubat sakit tanpa preskripsi untuk memerangi gejala hidung bengkak ini.

Penyakit Berkaitan Hidung

Hingus Hijau	Bengkak Dalam Hidung
Jerawat Hidung	Hidung Pedih
Patah Hidung	Hidung Merah
Hilang Deria Bau	Hidung Tersumbat
Hidung Berair	Hidung Bengkak
Hidung Berbau Busuk	Hidung Berdarah
Polip Hidung	Hidung Gatal

Rujukan

1. Nasal obstruction. Johns Hopkins Medicine. Johns Hopkins Medicine Link
2. Nasal obstruction. Stanford Children’s Health. Stanford Children’s Health Link
3. Newton JR, Ah-See KW. A review of nasal polyposis. Ther Clin Risk Manag. 2008;4(2):507-512. NCBI Link
4. Teixeira J, Certal V, Chang ET, Camacho M. Nasal septal deviations: A systematic review of classification systems. Plast Surg Int. 2016;2016:7089123. NCBI Link
5. Causes of nasal inflammation. American Sinus Institute. American Sinus Institute Link
6. Benninger MS. The impact of cigarette smoking and environmental tobacco smoke on nasal and sinus disease: A review of the literature. Am J Rhinol. 1999;13(6):435-438. NCBI Link