Omeprazole adalah salah satu ubat yang kerap digunakan untuk merawat pelbagai masalah berkaitan perut dan pencernaan, seperti pedih ulu hati, asid refluks, dan ulser perut.
Ubat ini tergolong dalam kumpulan yang dikenali sebagai perencat pam proton (PPI). Mari kita fahami lebih lanjut tentang kegunaan, cara ia berfungsi, dos, dan aspek penting lain berkaitan omeprazole.
Kegunaan Omeprazole
Omeprazole digunakan secara meluas untuk merawat keadaan berikut:
- Gastroesophageal Reflux Disease (GERD): Masalah di mana asid perut mengalir semula ke esofagus, menyebabkan pedih ulu hati.
- Ulser Perut dan Duodenum: Untuk membantu penyembuhan ulser yang disebabkan oleh asid yang berlebihan atau jangkitan bakteria Helicobacter pylori.
- Sindrom Zollinger-Ellison: Keadaan jarang yang menyebabkan perut menghasilkan terlalu banyak asid.
- Pencegahan Ulser Disebabkan Ubat NSAID: Untuk individu yang mengambil ubat anti-radang bukan steroid dalam jangka panjang.
- Penyakit Gastrik: Asid yang berlebihan boleh menyebabkan dinding perut terhakis dan mengalami keradangan
Omeprazole membantu mengurangkan gejala seperti sakit perut, rasa pedih, dan loya dengan menurunkan jumlah asid yang dihasilkan oleh perut.
Cara Omeprazole Berfungsi
Bayangkan perut anda seperti kilang kecil yang menghasilkan asid untuk mencerna makanan. Omeprazole berfungsi dengan “mematikan” salah satu mesin utama di kilang itu, iaitu pam proton, yang bertanggungjawab mengeluarkan asid.
Dengan cara ini, pengeluaran asid dapat dikurangkan dengan ketara, membolehkan tisu perut dan esofagus yang rosak sembuh.
Ini serupa dengan memadamkan lampu di bilik. Apabila suis dimatikan, lampu berhenti menyala, dan keadaan menjadi lebih tenang. Begitu juga, omeprazole “mematikan” mekanisme pam asid supaya perut tidak menghasilkan terlalu banyak asid yang boleh merosakkan dindingnya.
Dos
Dos omeprazole bergantung kepada keadaan kesihatan yang dirawat. Secara amnya, berikut adalah panduan dos biasa:
- GERD atau Gastrik:
- Dewasa: 20 mg sekali sehari selama 4-8 minggu.
- Ulser Perut dan Duodenum:
- Dewasa: 20 mg sekali sehari selama 4 minggu (boleh dilanjutkan sehingga 8 minggu jika perlu).
- Sindrom Zollinger-Ellison:
- Dos bermula pada 60 mg sehari, tetapi boleh disesuaikan bergantung kepada keperluan.
Nota: Omeprazole sebaiknya diambil 30-60 minit sebelum makan, biasanya sebelum sarapan pagi. Jangan berhenti mengambil ubat ini tanpa arahan doktor, walaupun simptom anda telah pulih.
Kesan Sampingan
Seperti ubat lain, omeprazole mungkin menyebabkan kesan sampingan, walaupun tidak semua orang mengalaminya. Antara kesan sampingan yang biasa termasuk:
- Sakit kepala
- Loya atau muntah
- Perut kembung
- Cirit-birit atau sembelit
- Sakit perut ringan
Walau bagaimanapun, jika anda mengalami simptom yang lebih serius seperti ruam kulit, bengkak muka, atau kesukaran bernafas, segera dapatkan bantuan perubatan kerana ini mungkin tanda alahan serius.
Kesan sampingan jangka panjang juga boleh berlaku jika omeprazole digunakan dalam tempoh yang sangat lama, termasuk:
- Kekurangan vitamin B12
- Peningkatan risiko jangkitan saluran pencernaan
- Risiko patah tulang (kerana pengurangan penyerapan kalsium)
Adakah Omeprazole Selamat Digunakan Semasa Hamil?
Penggunaan omeprazole semasa kehamilan dianggap selamat dalam kebanyakan kes, terutama jika ia diperlukan untuk mengawal gejala yang mengganggu seperti pedih ulu hati yang kerap berlaku semasa kehamilan.
Namun, sebaiknya, hanya gunakan ubat ini atas nasihat doktor yang memahami keadaan kesihatan anda.
Adakah Omeprazole Selamat Digunakan Semasa Menyusukan Bayi?
Omeprazole juga dianggap selamat untuk ibu menyusu kerana jumlah ubat yang masuk ke dalam susu ibu adalah sangat kecil dan tidak dijangka memberi kesan buruk kepada bayi.
Walau bagaimanapun, jika bayi menunjukkan sebarang tanda kesan sampingan, seperti cirit-birit atau kelesuan, segera maklumkan kepada doktor anda.
Kontraindikasi
Terdapat beberapa keadaan di mana omeprazole tidak disarankan, termasuk:
- Alergi kepada Omeprazole atau PPI lain: Jika anda pernah mengalami reaksi alergi terhadap ubat ini, ia harus dielakkan.
- Masalah Hati yang Serius: Penggunaan omeprazole mungkin perlu dipantau atau dielakkan jika anda mempunyai gangguan hati yang teruk.
Interaksi Ubat
Omeprazole boleh berinteraksi dengan beberapa jenis ubat lain, termasuk:
- Clopidogrel: Omeprazole boleh mengurangkan keberkesanan ubat ini, yang digunakan untuk mencegah pembekuan darah.
- Warfarin: Risiko pendarahan mungkin meningkat.
- Ketoconazole atau Itraconazole: Penyerapan ubat antikulat ini mungkin berkurangan apabila diambil bersama omeprazole.
- Diazepam atau Phenytoin: Tahap ubat ini dalam darah boleh meningkat, menyebabkan risiko kesan sampingan lebih tinggi.
Pastikan anda memaklumkan kepada doktor atau ahli farmasi mengenai semua ubat, vitamin, atau suplemen yang anda ambil sebelum memulakan omeprazole.
Omeprazole adalah ubat yang sangat membantu apabila digunakan dengan betul, tetapi memerlukan panduan dan pemantauan doktor untuk memastikan ia selamat dan berkesan. Jika anda mempunyai sebarang keraguan, berbincanglah dengan doktor atau ahli farmasi anda untuk mendapatkan nasihat terbaik.
Rujukan
- How Omeprazole Works: An In-Depth Guide – Healthline, 2023
- Omeprazole: Uses, Side Effects, and Interactions – Mayo Clinic, 2023
- Pregnancy and Medications: Safety Guidelines – American Pregnancy Association, 2023