Hujung Bibir Pecah: Punca, Gejala, dan Cara Mengatasinya

Apakah Hujung Bibir Pecah?

Hujung bibir pecah merujuk kepada keadaan di mana kulit di sekitar sudut mulut menjadi kering, merekah, dan kadangkala berdarah. Masalah ini sering berlaku apabila kulit kehilangan kelembapan atau terdedah kepada faktor-faktor tertentu yang mengganggu kesihatan kulit bibir.

Dalam istilah perubatan, keadaan ini dikenali sebagai angular cheilitis. Ia boleh menyerang sesiapa sahaja tetapi lebih kerap dialami oleh individu dengan sistem imun yang lemah, warga emas, dan kanak-kanak.

Bagaimana Ia Berlaku?

Hujung bibir pecah berlaku apabila kulit di sudut bibir mengalami keradangan dan kekeringan. Keadaan ini mungkin disebabkan oleh jangkitan bakteria atau kulat, terutamanya Candida albicans.

Bayangkan bibir seperti tanah yang kering; apabila ia tidak mendapat air yang mencukupi, ia akan merekah. Begitu juga dengan bibir yang kekurangan kelembapan atau terdedah kepada iritasi akan mula pecah dan merekah.

Apakah Punca-Punca Hujung Bibir Pecah?

Terdapat beberapa punca kepada masalah ini. Ia adalah:

1. Cuaca Sejuk dan Kering: Udara yang sejuk dan kering boleh menyebabkan kulit bibir kehilangan kelembapan, menjadikannya mudah merekah.
2. Kebiasaan Menjilat Bibir: Air liur mengandungi enzim yang boleh merengsakan kulit bibir apabila ia kering, menyebabkan bibir menjadi lebih kering dan pecah.
3. Jangkitan Bakteria atau Kulat: Jangkitan daripada bakteria seperti Staphylococcus aureus atau kulat seperti Candida boleh menyebabkan keradangan di sudut bibir.
4. Pemakaian Gigi Palsu atau Pendakap Gigi: Penggunaan gigi palsu yang tidak sesuai atau pendakap gigi boleh menyebabkan air liur berkumpul di sudut bibir, meningkatkan risiko jangkitan.
5. Kekurangan Nutrisi: Kekurangan vitamin B2 (riboflavin), zat besi, dan zink boleh melemahkan lapisan kulit bibir dan menjadikannya lebih mudah pecah.

Faktor Risiko

Hujung bibir pecah boleh terjadi kepada sesiapa sahaja, namun terdapat beberapa faktor yang meningkatkan risiko masalah ini:

• Sistem imun yang lemah, seperti pesakit diabetes atau HIV.
• Pemakaian gigi palsu yang tidak sesuai.
• Kebersihan mulut yang kurang baik.
• Pengambilan air yang tidak mencukupi, menyebabkan dehidrasi.
• Kekurangan nutrisi, terutamanya vitamin B kompleks dan zat besi.

Simptom Hujung Bibir Pecah

Biasanya, individu yang mengalami hujung bibir pecah akan menunjukkan gejala berikut:

• Kemerahan dan keradangan di sudut bibir.
• Rasa sakit atau pedih terutamanya ketika membuka mulut.
• Bibir terasa kering, bersisik, dan mudah berdarah.
• Kadangkala, terdapat kerak atau nanah jika berlaku jangkitan.

Jika keadaan menjadi lebih teruk, bibir boleh mengalami luka yang dalam, bengkak, dan rasa sakit yang berpanjangan.

Penyakit yang Mempunyai Simptom yang Sama

Beberapa penyakit lain juga boleh menunjukkan gejala yang menyerupai hujung bibir pecah, antaranya:

1. Herpes Simplex Virus (HSV) – Menyebabkan lepuh kecil berisi cecair di sekitar mulut.
2. Ekzema – Kulit bibir menjadi kering, bersisik, dan gatal.
3. Psoriasis – Keradangan kronik yang menyebabkan kulit mengelupas.
4. Dermatitis Kontak – Alahan terhadap produk kosmetik atau makanan tertentu.

Ujian untuk Pengesahan Penyakit

Untuk mendiagnosis hujung bibir pecah, doktor mungkin akan melakukan pemeriksaan fizikal dan bertanya mengenai sejarah perubatan. Jika disyaki jangkitan, sampel kulit diambil untuk diuji di makmal bagi mengenal pasti kehadiran bakteria atau kulat. Ujian darah juga mungkin dilakukan untuk mengesan kekurangan nutrisi atau masalah kesihatan lain.

Rawatan untuk Hujung Bibir Pecah

Rawatan bergantung kepada punca yang menyebabkan hujung bibir pecah:

• Krim Antifungal atau Antibiotik: Jika disebabkan oleh jangkitan, krim antikulat atau antibiotik akan diberikan.
• Krim Pelembap dan Pelindung Bibir: Menggunakan pelembap bibir yang mengandungi petroleum jelly atau beeswax boleh membantu mengekalkan kelembapan.
• Supplemen Vitamin dan Mineral: Pengambilan vitamin B kompleks, zat besi, dan zink jika kekurangan nutrisi menjadi puncanya.
• Pengamalan Kebersihan Mulut: Menjaga kebersihan gigi dan mulut dapat mengurangkan risiko jangkitan.

Rujukan

1. “Angular Cheilitis: Symptoms, Causes, and Treatment” – Healthline, 2023.
2. “Managing Dry and Cracked Lips” – Mayo Clinic, 2023.
3. “Oral Health and Nutritional Deficiencies” – World Health Organization, 2022.