Gegendang Telinga Pecah: Punca, Gejala dan Rawatan

Apakah Gegendang Telinga Pecah?

Gegendang telinga pecah merujuk kepada keadaan di mana terdapat koyakan atau lubang pada membran timpani, iaitu lapisan nipis yang memisahkan telinga luar dan telinga tengah.

Gegendang telinga memainkan peranan penting dalam proses pendengaran dengan menghantar getaran bunyi ke telinga tengah dan dalam.

Kerosakan pada gegendang ini boleh mengakibatkan gangguan pendengaran sementara atau kekal, serta meningkatkan risiko jangkitan telinga tengah.

Bagaimana Ia Berlaku?

Gegendang telinga boleh pecah apabila tekanan atau trauma berlaku pada telinga. Bayangkan gegendang telinga seperti sehelai kain nipis yang menutupi pintu masuk ke ruang telinga tengah.

Sekiranya tekanan dari luar atau dalam telinga terlalu kuat, kain ini boleh terkoyak. Contohnya, ketika menaiki kapal terbang atau menyelam, perubahan tekanan udara yang mendadak boleh menyebabkan gegendang telinga tertekan dan akhirnya pecah.

Begitu juga jika seseorang terkena tamparan kuat di telinga atau mengalami jangkitan telinga yang teruk, gegendang telinga boleh rosak.

Apakah Punca-Punca Gegendang Telinga Pecah?

1. Jangkitan Telinga Tengah (Otitis Media): Jangkitan ini menyebabkan pengumpulan cecair dan nanah di telinga tengah, menekan gegendang telinga sehingga ia boleh pecah.
2. Perubahan Tekanan Udara (Barotrauma): Aktiviti seperti menyelam, terbang, atau memandu di kawasan tinggi boleh menyebabkan perbezaan tekanan yang mendadak, lalu memberi tekanan berlebihan pada gegendang telinga.
3. Trauma Fizikal: Tamparan kuat pada telinga, kemalangan, atau objek tajam yang dimasukkan ke dalam telinga seperti putik kapas boleh mencederakan gegendang telinga.
4. Letupan atau Bunyi Kuat: Pendedahan kepada bunyi yang sangat kuat seperti letupan atau tembakan boleh menghasilkan gelombang tekanan yang kuat sehingga merosakkan gegendang telinga.
5. Kecederaan Akibat Objek Asing: Memasukkan benda asing ke dalam telinga, sama ada untuk membersihkan telinga atau akibat kemalangan, boleh menyebabkan gegendang telinga terkoyak.

Faktor Risiko

Terdapat beberapa faktor yang meningkatkan risiko seseorang mengalami gegendang telinga pecah, antaranya:

• Kerap mengalami jangkitan telinga tengah: Individu yang sering mengalami otitis media lebih berisiko kerana tekanan berlebihan dalam telinga.
• Perubahan tekanan udara yang mendadak: Pengembara kerap atau penyelam lebih terdedah kepada barotrauma.
• Pendedahan kepada bunyi kuat: Bekerja di persekitaran bising seperti tapak pembinaan atau kilang.
• Penggunaan objek tajam di telinga: Kebiasaan membersihkan telinga dengan putik kapas atau benda tajam.

Simptom Gegendang Telinga Pecah

Gegendang telinga pecah biasanya menunjukkan beberapa gejala seperti:

• Sakit telinga mendadak yang mungkin berkurangan selepas gegendang pecah.
• Kehilangan pendengaran sementara atau rasa seperti telinga tersumbat.
• Keluar cecair dari telinga, sama ada jernih, berdarah, atau bernanah.
• Deringan di telinga (tinnitus).
• Pening atau hilang keseimbangan, kerana telinga turut mengawal keseimbangan badan.

Jika keadaan semakin teruk, gejala mungkin termasuk jangkitan berulang, pendengaran semakin merosot, atau rasa berputar (vertigo).

Penyakit yang Mempunyai Simptom yang Sama

Beberapa penyakit lain boleh menunjukkan simptom yang hampir serupa dengan gegendang telinga pecah, seperti:

1. Otitis Media – Jangkitan di telinga tengah yang menyebabkan sakit dan pendengaran terjejas.
2. Otitis Externa (Telinga Perenang) – Jangkitan di saluran telinga luar yang menyebabkan sakit dan bengkak.
3. Labirinitis – Jangkitan pada bahagian dalam telinga yang boleh menyebabkan pening dan kehilangan keseimbangan.
4. Tinnitus – Deringan di telinga tanpa sebab yang jelas.
5. Cholesteatoma – Pertumbuhan kulit tidak normal di telinga tengah yang boleh merosakkan struktur telinga.

Ujian untuk Pengesahan Penyakit

Doktor akan melakukan pemeriksaan fizikal menggunakan otoskop, alat khas untuk melihat keadaan gegendang telinga. Jika perlu, ujian lanjut akan dilakukan:

• Audiometri – Menguji tahap pendengaran.
• Tympanometri – Mengukur pergerakan gegendang telinga untuk mengesan kerosakan.
• Imbasan CT atau MRI – Untuk melihat kerosakan struktur telinga jika trauma teruk.

Rawatan untuk Gegendang Telinga Pecah

Dalam kebanyakan kes, gegendang telinga pecah boleh sembuh sendiri dalam masa beberapa minggu. Namun, beberapa rawatan mungkin diperlukan:

• Antibiotik – Untuk mencegah atau merawat jangkitan jika terdapat cecair bernanah.
• Penggunaan penutup telinga – Mengelakkan air masuk ke telinga semasa mandi atau berenang.
• Pembedahan (Tympanoplasty) – Jika gegendang tidak sembuh sendiri, prosedur pembedahan boleh dilakukan untuk menampal koyakan.
• Penghilang sakit – Ubat tahan sakit seperti paracetamol atau ibuprofen membantu mengurangkan ketidakselesaan.

Rujukan

1. “Ruptured Eardrum (Perforated Eardrum)” – Mayo Clinic, 2023.
2. “Perforated Eardrum” – National Health Service (NHS), 2023.
3. “Otitis Media and Eardrum Perforation” – American Academy of Otolaryngology, 2022.